نهی از منکر وقتی تأثیر دارد که اعتماد طرف مقابل جلب گردد. بنابراین قبل از آموزش باید جذب صورت گیرد.

در خصوص نحوه رابطه با افرادی که حجابشان مطابق شرع نیست نوشت: وظیفه اصلی و اساسی نهی از منکر است، ولی این مسئولیت باید به طور شایسته و صحیح انجام گیرد تا نتیجه مطلوب حاصل شود. در انجام این وظیفه، احکام و شرایطی را که در این زمینه بیان شده، بدانیم و فرا گیریم، زیرا چه بسا انسان بی اطلاع کارهایی انجام می دهد که ضرر آن بیشتر از نفع است. این احکام و شرایط در رساله مراجع معظم تقلید و بعضی از کتاب ها و جزوه ها بیان شده است.

به دختر جوانی که حجاب اسلامی را رعایت نمی کند، نمی توان به زور مقنعه و چادر پوشاند، بلکه باید او با رغبت و میل باطنی حجاب را بپذیرد و به آن باور درونی پیدا نماید. وقتی برای خانمی، زیبایی، فضیلت، فواید و آثار حجاب جا نیفتاده باشد، طبیعی است که آن را نمی پذیرد و فشار و تحمیل خارجی اثر دراز مدت ندارد. در این راستا لازم است کتاب هایی را که درباره حجاب است، در اختیار او قرار داد.

نحوه برخورد با دوستان کم حجاب

در برخورد با دوستان کم حجاب لازم است این نکات را حتماً مورد نظر داشته باشیم:

1ـاعطای شخصیت

هرگز به خاطر بدحجابی نسبت به کسی بی احترامی نکرده و آمرانه و قلدرمآبانه برخورد نکنیم، بلکه خواهرانه و دوستانه برخورد کنیم و با گفتن جملاتی مانند: این عمل در شأن شما نیست یا شأن شما بالاتر از این ها است، او را راهنمایی نماییم. به طور کلی به صورت پیشنهادی باشد، نه دستوری.

2ـجلب اعتماد

نهی از منکر وقتی تأثیر دارد که اعتماد طرف مقابل جلب گردد. بنابراین قبل از آموزش باید جذب صورت گیرد. امام علی علیه السلام می فرماید: "قلوب الرجال وحشیة فمن تألّفها أقبلت علیه؛ دل های مردم وحشی است. پس هر کسی آن قلوب را جذب کند، به او روی خواهند آورد".[1] سعی کنیم با رفاقت با او دلش را به دست آوریم.

3ـدر نظر گرفتن وضع روحی و روانی

در نهی از منکر باید به این نکته روان شناختی توجه داشت که حرف در زمانی که احتمال تأثیر آن می رود، زده شود. بدیهی است انسان همیشه حال و حوصله سخن گوش دادن را ندارد. امام علی علیه السلام می فرماید: "دل ها برای قبول نصیحت اقبال(روی آوردن) و ادبار (نپذیرفتن) دارند؛ پس در مواقع پذیرش، آن ها را دریابید، زیرا اگر دل نسبت به چیزی اکراه داشته باشند، در آن مورد کور بوده، چیزی را نمی بیند".[2]

4ـرعایت نزاکت و ادب

قرآن مجید درباره نحوه برخورد می فرماید: "ادفع بالّتی هی أحسن السیئة؛ ای رسول ما، تو آزار و بدی های امت را به آن چه نیکوتر است، دفع کن".[3]انسان در مقابل خشونت و یا ملایمت، واکنش مناسب با اوضاع را بروز خواهد داد. اگر به یک نفر با عصبانیت بگویید: حجابت را رعایت کن، ممکن است در جواب بگوید: چرا، چنین کنم؟! اگر با احترام از او چنین تقاضایی داشته باشید، قبول می کند.

5ـمحترم شمردن عقاید افراد

خانمی که با بدحجابی وارد جامعه می شود و آن را نشانه عظمت و تمدن می داند، این ها را ارزش تلقی می کند و نشانه شخصیت می پندارد. واضح است که هیچ گونه اهانت و تحقیری را نسبت به فکر خود نمی پذیرد. در برخورد با این افراد باید به آنها فهماند که به عقیده و نظرشان احترام می گذارید، ولی این انتخاب را صحیح نمی دانید.

6ـپافشاری بر نکات مثبت:

از ابتدا نباید کار خلاف دیگران را مطرح کرد، زیرا زمینه پذیرش وجود ندارد و چه بسا واکنش نشان داده می شود. در آغاز باید طرف مقابل را به خاطر صفات مثبت ستود تا از این طریق احساس کرامت کند و در مقام تلافی و ستیزه جویی بر نیاید.

7ـبرخورد با علل

برای رفع ناهنجاری ها باید علل را بازشناسی کرد. بی حجابی یا بد حجابی دختران قطعاً علل مختلفی دارد، مانند عدم تربیت صحیح، بی محبتی پدر و مادر، معاشرت با نااهلان و اوضاع نابسامان سیاسی و اجتماعی و اقتصادی. با ریشه یابی و عکس العمل مناسب با آن می توان با این پدیده ناپسند مبارزه کرد.

پی نوشت ها:

[1] نهج البلاغه، قصار 47.

[2] همان، قصار 184.

[3] مؤمنون/96.