زینت قرآن چیست؟

دوست قرآنی میگوید :انسان به طور فطری و طبیعی زیباپسند است. برای او هر چیزی كه زیبا باشد، تحسین برانگیز است.

یكی از نعمت‌های بزرگ كه خداوند به بعضی از بندگان خود، عنایت فرموده است صدای زیبا است، آواز خوش و صدای نیكو سرآمد تمام زیبایی‌ها است.

پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ در این باره فرموده است: از زیباترین زیبایی‌ها، موی زیبا و نغمه (صدای) زیبا است.[1]

از این جهت خداوند رحمان، این موهبت بزرگ را به انسان‌های برگزیده خود (تمام انبیاء الهی) عنایت فرموده است تا موجب جاذبه بیشتر دعوت آنان گردد.

امام صادق ـ علیه السّلام ـ در حدیثی فرموده است:

خداوند عزیز و بزرگ هیچ پیامبری را مبعوث نكرد مگر این كه صدای خوش و نیكویی داشته است.[2]

حال كه معلوم شد آواز خوش و زیبا یكی از بزرگترین نعمت‌های الهی است هر مسلمانی كه این موهبت را دارد، باید شكر آن را به جا آورد. و مهمترین و بهترین راه برای شکرگزاری این نعمت آن، تلاوت نمودن قرآن با صوت خوش و صدای دلكش است، تا هم خود قاری از آن بهره برد و هم افراد جامعه را با نوای گوش نواز و دل انگیز قرائت قرآن جذب نماید. صدای خوش و صوت زیبا از جمله آداب و شرایط تلاوت قرآن" target="_blank">تلاوت قرآن كریم است.

زیبای مطلق، خداوند متعال است. منشأ تمام زیبایی‌ها نیز اوست. به این علّت كلام او هم، زیباترین كلام‌ها است و هیچ گفتاری در زیبایی بسان قرآن نیست، به طوری كه مخالفان سرسخت قرآن نیز به آن اعتراف كرده‌اند. مثلاً (ولید بن مغیره) كه خود از رۆسای قریش و از مخالفان سرسخت اسلام و قرآن بود، و یكی از بزرگترین سخن سرایان عرب آن زمان به حساب می‌آمد، در مورد قرآن چنین می‌گوید:

از محمد سخنی شنیدم كه نه از سنخ سخنان بشر بود و نه از جنس گفتار پریان؛ زیرا شیرینی زائد الوصف و زیبایی خیره كننده‌ای داشت.[3]

زیبایی دوچندان قرآن 

اگر قرآن كه آیاتش سراسر زیباست با آواز خوش و زیبای قاریِ ممتاز، همراه گردد زیبایی آن دو چندان می‌شود و بر د‌ل‌ها می‌نشیند.

نیكو خواندن قرآن به اندازه‌ای ارزشمند است كه پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ آن را زینت قرآن نامید، آن جا كه فرمود: به درستی كه صوت و صدای زیبا زینت قرآن است (و به كلام خدا زینت می‌بخشد)[4] در حدیث دیگری فرمود: برای هر چیز زیوری است و زیور قرآن صوت زیبا و صدای خوش است.[5] و نیز فرمود: قرآن را با صداهایتان زینت و آرایش كنید همانا صدای خوب قرآن را زینت می‌بخشد.[6]

تلاوت زیبای امام سجاد ـ علیه السّلام

همان طور که گفته شد ،خداوند متعال این موهبت بزرگ و نعمت عظمای الهی (صوت دل نشین و صدای زیبا را) به اولیای خودش و معصومین عنایت فرموده است. از جمله آنان امام چهارم زین العابدین ـ علیه السّلام ـ بود كه امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود:

«جدّم» علی بن الحسین ـ علیه السّلام ـ خوش آوازترین مردم در خواندن قرآن بود، به طوری كه سقّاهایی كه از كوچه رد می‌شدند، ‌وقتی به در خانه‌اش می‌رسیدند، می‌ایستادند و به تلاوت قرآن" target="_blank">تلاوت قرآن آن حضرت گوش می‌دادند.[7]

علی بن محمد نوفلی از دهمین پیشوای شیعیان جهان، امام هادی ـ علیه السّلام ـ نقل می‌كند، از حكم صدای زیبا سۆال كردم؟ آن حضرت فرمود: «همانا علی بن الحسین ـ علیه السّلام ـ قرآن را با صدای خوش و صوت زیبا می‌خواندند، چه بسا كسانی بر حضرتش می‌گذشتند و از آواز خوش او، بی‌هوش می‌شدند.»

اگر امام ـ علیه السّلام ـ مقداری از صدای زیبای خود را آشكار می‌نمود مردم تاب و تحمل آن را نداشتند و بی‌طاقت می‌شدند.

عرض كردم مگر نبود كه رسول اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ با مردم نماز می‌خواند و آوازش را به خواندن نماز بلند می‌كرد.

فرمودند: چرا! امّا رسول اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ به اندازه طاقت و تحمّل مردمی كه پشت سرش ایستاده و اقتدا كرده بودند، آواز خود را بلند می‌فرمود.[8]

علاوه بر امام سجاد ـ علیه السّلام ـ فرزندش امام باقر ـ علیه السّلام ـ نیز در زمان خودش خوش آوازترین مردم در تلاوت قرآن بودند.[9]

پی نوشت ها:

[1] . اصول كافی، ج 4، باب «ترتیل القرآن بالصوت الحسن» ص 820، حدیث 8.

[2] . اصول كافی، ج 4، باب «ترتیل القرآن بالصوت الحسن» ص 820، حدیث 8.

[3] . بحار الانوار، ج 18، ص 168.

[4] . بحار الانوار، ج 189، ص 190.

[5] . اصول كافی، ج 4، ص 820، حدیث 9.

[6] . كنزل العمال، خبر 2765.

[7] . اصول كافی، ج4، ص 430، حدیث 11.

[8] . اصول كافی، ج4، ص 419، حدیث 4.

[9] . اصوف كافی، ج4، ص 280، حدیث 11.

بخش قرآن تبیان

جمع آوری دوست قرآنی