ستایش بی‌حد پروردگار عالمیان را كه توفیق همنشینی با یكی دیگر از مرواریدهای درخشان قرآن كریم را روزیمان فرمود تا جرعه‌ای از بحر بی‌كران آن برگیریم و جان های تشنه‌ی خویش را با زلال معرفت آن سیراب سازیم.

   - در آغاز از محضر پر فیض ایشان تقاضامندیم خود را برای جویندگان معرفت معرفی فرمایند.

من سجده ، سی ‌‌و دومین سوره‌ی منور قرآن حكیم می‌باشم كه در شهر مكه معظمه بر وجود نازنین اشرف مخلوقات محمدامین صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نازل گشته‌ام و دارای 30 آیه می‌باشم.

- لطفاً خلاصه‌ای از مطالب نورانی خود را بیان نمایید.

مضمون آیات من شامل بحث گسترده‌ای از مبدأ و معاد، مجازات های مجرمان در روز رستاخیز و درس های هشدار دهنده‌ای برای مۆمنان و كافران است، در واقع هدف اصلی آیات من تقویت مبانی ایمان (به مبدأ و معاد) و ایجاد موج نیرومندی از حركت به سوی تقوی و بازداری از سركشی و طغیان و توجه به ارزش والای انسان می‌باشد.

- آیا زمان خاصی برای تلاوت شما توصیه نشده است؟

صادق آل‌طه علیه‌السلام در این‌باره فرموده‌اند: هر كس سوره‌ی سجده را در هر شب جمعه قرائت نماید، خداوند نامه اعمال او را به دست راستش می‌دهد و گذشته‌ی او را می‌بخشد و در روز قیامت از دوستان آل‌محمد صلی‌ الله‌ علیه‌ واله‌وسلم خواهد بود.1

- خواهشمندیم گوشه‌ای از فضایل تلاوت خود را نیز برای حق‌پویان راه حق بیان فرمائید.

همین‌قدر بس كه بگویم ششمین گوهر امامت علیه‌السلام چنین فرموده‌اند: هر كس سوره‌ی سجده را بخواند حق تعالی در قیامت او را تا آنجا كه چشم كار كند، نوری عطا فرماید و در آن روز به او سرور و شادی كرامت نماید و در دنیا در حالی باشد كه دیگران آرزوی حال او را بكنند.2

- ایزد یكتا در بیست ‌‌و نهمین آیه‌ی شما چنین فرموده‌ است: «قُلْ یَوْمَ الْفَتْحِ لَا یَنفَعُ الَّذِینَ كَفَرُوا إِیمَانُهُمْ وَلَا هُمْ یُنظَرُونَ»؛ «ای رسول خدا، بگو آن روز فتح به كسانی كه كافر شده و ایمان نیاورده‌اند، سودی نمی‌بخشد و در آن روز آنها مورد عنایت، واقع نمی‌ شوند.»، لطف فرموده، بفرمائید منظور از «یوم‌الفتح» چه روزی است؟

حضرت امام صادق علیه‌السلام درباره‌ی این آیه فرموده‌اند: منظور از «یوم‌الفتح» روزی است كه دنیا به دست قائم آل‌محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فتح می‌شود.

اگر كسی مۆمن باشد ولی عقیده به روز موعود نداشته باشد از ایمان ناقص خود نفعی نمی‌برد ولی چنانچه عقیده و ایمان كامل به ظهور و فرج حضرت حجت داشته باشد و یقین راسخ نماید، آن ایمان به او نفع می‌رساند و در پیشگاه خداوند منزلتی رفیع به دست آورده و بهشت ذخیره صاحب این عقاید حقه می‌شود و این اجر و ثواب ویژه‌ی امیراالمۆمنین علیه‌السلام و فرزندان گرامی آن حضرت و محبین و شیعیان ایشان است.3

- از شما استدعا داریم خاطره‌ای برای خوانندگان ما نقل نمایید.

به یاد دارم در غزوه تبوك در حالی كه گرما همه را سخت ناراحت كرده بود و هركس به گوشه‌ای پناه می‌برد، شخصی به نام معاذبن‌جبل به محضر رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم رفت و به حضرت گفت: ای پیامبر خدا، عملی به من بیاموز كه مرا وارد بهشت كند و از آتش دوزخ دور سازد.

نبی خدا فرمود: خدا را پرستش كن و چیزی را شریك او قرار مده، نمازهای واجب را انجام بده، زكات واجب، حق مستمندان را ادا كن و ماه رمضان را روزه بگیر.

سپس فرمود: آیا می‌خواهی از ابواب خیرات به تو خبر دهم؟

معاذ گفت: آری ای پیامبر خدا.

و ایشان چنین فرمودند: روزه سپری است در برابر آتش و انفاق در راه خدا كفاره گناهان و قیام انسان در دل شب برای خشنودی خداست. سپس شانزدهمین آیه‌ی مرا تلاوت نمودند4: « تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ»

«پهلوهایشان از خوابگاه ها جدا مى‏گردد [و] پروردگارشان را از روى بیم و طمع مى‏خوانند، و از آنچه روزیشان داده‏ایم انفاق مى‏كنند.»

و چه نیكوست كه این سخن گهربار از حضرت باقرالعلوم علیه‌السلام را همواره به یاد داشته باشید كه ایشان فرمودند:

منظور از «تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ» عمل و روش مولا امیرالمۆمنین علی علیه‌السلام و پیروان آن حضرت است كه اول شب را استراحت نموده و همین كه ثلثی از شب گذشت از بستر برخاسته و روی نیاز به سوی پروردگار جهانیان می‌آوردند و به مناجات با پروردگار مشغول می‌شوند و از روی كمال خلوص و رغبت خدا را یاد می‌نمایند.

و این مردم كسانی هستند كه رسول اكرم صلی‌الله ‌علیه‌وآله‌وسلم درباره‌ی آنها مژده‌ی بهشت داده و فرموده‌اند كه آنها را در جوار رحمت خدا بوده نه ترسی دارند و نه غصه‌ای « لا خوف علیهم و لا هم یحزنون »5

- در پایان گوش جان می‌سپاریم به یكی از توصیه‌های عبرت آموز شما:

«أَوَلَمْ یَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْقُرُونِ یَمْشُونَ فِی مَسَاكِنِهِمْ إِنَّ فِی ذَلِكَ لَآیَاتٍ أَفَلَا یَسْمَعُونَ» 6

آیا براى آنان روشن نگردیده كه چه بسیار نسل ها را پیش از آنها نابود گردانیدیم [كه اینان‏] در سراهایشان راه مى‏روند؟ قطعاً در این [امر] عبرت هاست، مگر نمى‏شنوند؟

پی نوشت ها:

1- تفسیر جامع ج5ص302

2- بحارالانوار 92/298 باب 62

3- تفسیر جامع ج 5 ص 318

4- تفسیر نمونه ص156

5- تفسیر جامع ج 5 ص 310،311

6- سجده/26

بخش قرآن تبیان

منبع: دارالقرآن کریم اصفهان